วิธีพัฒนาวัดให้เจริญรุ่งเรืองของพระสารีบุตร
ในยามเช้าของทุกวัน หลังจากพระภิกษุส่วนใหญ่ออกจากวัดไปบิณฑบาตแล้ว พระสารีบุตรมีกิจวัตรประจำวันในการเดินตรวจวัด อยู่ 8 ประการ คือ
1) กวาดสถานที่ที่ยังไม่ได้กวาด 2) ทิ้งขยะที่ย้งไม่ได้ทิ้ง 3) เดิมนํ้าในหม้อที่ไม่มีนํ้า 4) เก็บรักษาเตียง ตั่ง เครื่องไม้ และเครื่องดินที่ยังเก็บไม่ดีให้เรียบร้อย 5) ไปตรวจดูภิกษุป่วยไข้ พร้อมทั้งปลอบใจ ให้กำลังใจ และถามถึงสิ่งที่ต้องการ 6) ไปหาภิกษุใหม่ที่อยู่ในอารามเพื่อให้กำลังใจ และให้โอวาทว่า “อาวุโสทั้งหลาย ขอท่านจงยินดีเถิด จงอย่าเบื่อหน่ายในพระศาสนาอันมีสาระในการปฏิบัติเลย” 7) ออกบิณฑบาตไปยังสกุลอุปัฏฐากเพื่อแสวงหายาแก้ไข้หรือสิ่งที่ภิกษุไข้ต้องการ แล้วฝากให้ภิกษุหรือสามเณรที่ติดตามมานำกลับไปที่วัด จากนั้นท่านจึงไปบิณฑบาตหรือไปยังสกุลอุปัฏฐากอื่นต่อไป 8) ในคราวที่พระบรมศาสดาเสด็จจาริกเผยแผ่ในชนบท ท่านจะเดินตามอยู่ท้ายขบวน คอยจัดหานํ้ามันทาเท้าให้ภิกษุแก่หรือภิกษุหนุ่มที่เจ็บเท้า และให้ภิกษุหรือสามเณรที่เท้าไม่เจ็บช่วยถือบาตรจีวร (สํ.ข.อ. 27/ 23-24)
พระสารีบุตรปฏิบัติกิจวัตรเช่นนี้สมํ่าเสมอไม่ขาดแม้แต่วันเดียว จวบจนกระทั่งในเวลาที่จะปรินิพพาน ท่านก็ยังเก็บกวาดทำความสะอาดเสนาสนะเป็นครั้งสุดท้าย จากนั้นจึงกราบทูลลาปรินิพพาน ท่านจึงเป็นพระอัครสาวกเบื้องขวาที่ปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างสมบูรณ์แบบ โดยไม่มีข้อบกพร่องแม้แต่วันเดียว
การปฏิบัติทั้ง 8 ข้อข้างต้นสรุปได้ว่า การปฏิบัติข้อ 1-4 เป็นการรักษาสมบัติพระศาสนา นอกจากอายุการใช้งานของสิ่งของต่าง ๆ จะยาวนานขึ้นแล้วยังทำให้ญาติโยมเกิดความศรัทธาเลื่อมใส เพราะสิ่งของที่บริจาคไปได้รับการใช้อย่างทะนุถนอม มีการเก็บรักษาเป็นอย่างดี จึงอยากสนับสนุนช่วยเหลือทางวัดให้ยิ่งขึ้นไป
ส่วนข้อ 5 ข้อ 6 และข้อ 8 นั้น เป็นการแสดงน้ำใจเอื้อเฟื้ออุปัฏฐากพยาบาลกันและกันระหว่างเพื่อนสหธรรมิกในยามเจ็บป่วย ความเห็นอกเห็นใจกันในยามทุกข์ยากนี้จะสร้างความสมัครสมานสามัคคีในหมู่คณะได้มากขึ้น อีกทั้งเป็นการอนุเคราะห์พรหมจรรย์ของเพื่อนสหธรรมิกด้วย เพราะพระภิกษุบางรูปก็จำเป็นต้องลาสิกขาไปเนื่องจากไม่ได้รับการดูแลและช่วยเหลือในยามเจ็บป่วย หากพระภิกษุช่วยเหลือและดูแลกันก็อาจไม่จำเป็นต้องลาสิกขาไป และกิจวัตรในข้อที่ 7 นั้นเป็นการอนุเคราะห์เกื้อกูลชาวโลก ดูแลรักษาศรัทธาญาติโยมผู้เปรียบเสมือนกองเสบียงที่หล่อเลี้ยงพระพุทธศาสนาอย่างไม่ขาดตกบกพร่อง
จะเห็นได้ว่า กิจวัตรทั้ง 8 ประการของพระสารีบุตร หากปฏิบัติตามแล้วจะนำพาความเจริญรุ่งเรืองมาสู่วัดและเป็นการสืบทอดอายุพระศาสนาให้ยั่งยืนต่อไป
____________________
• มหามกุฏราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล. 91 เล่ม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2552.
พุทธศาสตรมหาบัณฑิต DOU
